ทารกแรกเกิด

การนวดสัมผัสเป็นวิธีที่ดีมากในการช่วยให้ลูกน้อยแรกเกิดของคุณผ่อนคลาย อีกทั้งยังเป็นการสร้างสัมพันธ์ทางใจระหว่างคุณกับลูก ทารกแทบทุกคนล้วนต้องการการดูแลเอาใจใส่ อย่ากังวลใจว่าคุณนวดสัมผัสลูกได้อย่างถูกต้องหรือไม่ ควรเชื่อในสัญชาตญาณของความเป็นแม่ เริ่มต้นด้วยการนวดเบาๆอย่างอ่อนโยนและลูกจะแสดงอาการให้คุณทราบทันทีเมื่อรู้สึกไม่สบายตัว ส่วนใหญ่ลูกมักจะผลอยหลับไประหว่างการนวดหรือทันทีที่นวดเสร็จแล้ว จึงเหมาะสมที่จะนวดสัมผัสให้ลูกก่อนเวลานอนหรือหลังอาบน้ำเสร็จใหม่ๆ หากคุณแม่ใช้น้ำมันทาตัวลูกก่อนนวด อย่าลืมว่าลูกอาจเผลอดูดกลืนน้ำมันนั้นเข้าไปได้ ดังนั้นจึงควรใช้แต่น้ำมันบริสุทธิ์ตามธรรมชาติ เช่น น้ำมันดอกทานตะวันหรือน้ำมันมะกอกบริสุทธิ์ ซึ่งปลอดภัยและอ่อนโยนสำหรับผิวทารกและที่สำคัญ เป็นน้ำมันที่ใช้รับประทานได้

ทารกวัย 1 เดือนจะเริ่มมีพฤติกรรมตอบสนองต่อการอุ้มของพ่อและแม่

ถ้าสังเกตให้ดีจะพบว่า เมื่อแม่อุ้ม การขยับแขนขา การแสดงสีหน้าของทารกจะดูนุ่มนวล เหมือนรอคอยให้แม่เห่กล่อม แต่เมื่อเปลี่ยนมาเป็นพ่ออุ้ม

สีหน้าและการขยับแขนขาจะเปลี่ยนไปเป็นแบบแข็งๆขืนๆ เหมือนกับรู้ว่า

ถ้าพ่ออุ้มจะมีการหยอก เล่น ลูกเริ่มเรียนรู้ว่าพ่ออุ้มไม่เหมือนแม่ พฤติกรรมนี้แสดงให้เห็นว่าทารกเล็กๆ ก็เริ่มมีการพัฒนาของสมองส่วนความจำแล้ว

ขอบคุณรูปภาพประกอบจากคุณ Israpahp Nooduang

ภาพนี้แสดงขนาดโดยเฉลี่ยของกระเพาะทารก และปริมาณน้ำนมที่สามารถรับได้หลังคลอด จากภาพนี้ทำให้เราเข้าใจได้ว่าทำไมน้ำนมเหลืองหรือหัวน้ำนม ซึ่งมีปริมาณไม่มาก สามารถทำให้ทารกแรกคลอดอิ่มได้

ยิ่งไปกว่านั้น นักวิจัยยังพบอีกว่าในวันที่ 1 กระเพาะเล็ก ๆ ของทารกไม่มีความยืดหยุ่นมากเท่ากับวันถัดมา

พยาบาลจำนวนมากมายได้เรียนรู้เรื่องนี้ด้วยวิธีที่ไม่ค่อยโสภาเท่าไร คือวันแรกที่พยาบาลป้อนนมขวดแค่หนึ่งหรือสองออนซ์ ทารกจะอาเจียนนมส่วนใหญ่ออกมา ผนังของกระเพาะทารกแรกคลอดยังมีกล้ามเนื้อที่กระชับแน่น จึงดันน้ำนมส่วนเกินออกมา แทนที่จะขยายออกเพื่อรองรับปริมาณน้ำนม

- ในวันที่ 1 กระเพาะของทารกสามารถรับน้ำนมได้ประมาณ 1/6 ถึง 1/4 ออนซ์ (5-7 มล.) ต่อการกินนมหนึ่งครั้ง ซึ่งก็ไม่น่าประหลาดใจเลยว่า น้ำนมเหลืองในเต้านมของแม่ก็จะมีปริมาณเท่านี้เช่นกัน

- เมื่อถึงวันที่ 3 ทารกได้กินนมปริมาณน้อย ๆ เป็นเวลาหลาย ๆ ครั้งแล้ว กระเพาะก็จะขยายขึ้นจนมีขนาดเท่ากับลูกปิงปอง

- เมื่อถึงวันที่ 10 จะมีขนาดเท่า ๆ กับไข่ไก่ฟองใหญ่

คุณพ่อคุณแม่อาจจะสงสัยว่า ถ้าจะเพิ่มปริมาณนมทุกครั้งที่ให้ทารกกิน เพื่อขยายกระเพาะได้เร็วขึ้นทำได้หรือไม่ ตอบเลยว่าเป็นความคิดที่ผิดนะคะ เพราะถือว่าเป็นการสร้างนิสัยการกินที่ผิดให้กับเด็ก และอาจจะทำให้เสี่ยงต่อการเป็นโรคอ้วนได้

ขอบคุณรูปภาพประกอบจาก breastfeedingthai.com

เจ้าตัวเล็กที่อยู่ในช่วงแรกเกิด-6เดือน ถือว่าเป็นวัยที่ลูกเริ่มเรียนรู้ในการมองตาม ฟังตาม หรือเลียนแบบพฤติกรรมของพ่อและแม่เสมอ คุณพ่อคุณแม่สามารถสอนเขาให้รู้จักเข้าสังคมได้ โดยเริ่มจากอุ้มเขาไว้ ชวนคุย และโต้ตอบหยอกล้อด้วยภาษาและท่าทาง และเวลาที่คุณพ่อคุณแม่จะกอดเขา ให้อ้าแขนรอไว้ก่อน เพื่อให้ลูกเรียนรู้ว่าเรากำลังจะกอด และลูกจะรู้จักการเลียนแบบท่าทาง

ช่วงที่ลูกน้อยอายุ 4-6 เดือน ลูกน้อยจะเริ่มมองและจดจำคนได้ คุณพ่อคุณแม่จึงควรให้ลูกทำความคุ้นเคยกับคนและสิ่งแวดล้อมก่อนอายุ 6 เดือน พยายามสบตาและยิ้มให้ลูกบ่อยๆทั้งในเวลาปกติ และเวลาป้อนนม เด็กจะเรียนรู้การยิ้มตอบ และแสดงอารมณ์มีความสุขเมื่อมีใครมาเล่นด้วย อีกเรื่องหนึ่งที่สำคัญคือการทำให้ลูกน้อยรู้สึกแห้งสบายตัว เพื่อที่จะให้เขาสามารถเล่นและหัวเราะได้อย่างไม่มีอุปสรรคค่ะ เมื่อลูกน้อยรู้สึกสบายตัวแล้ว โตขึ้นมาเขาจะเป็นเด็กอารมณ์ดี เข้ากับคนอื่นง่ายถึงแม้จะยังพูดไม่ได้ แต่การที่ลูกหัวเราะ เพียงเท่านี้ก็ทำให้คุณพ่อคุณแม่รู้สึกแฮปปี้ไม่น้อยเลยล่ะค่ะ

ผู้ช่วยที่จะทำให้เจ้าตัวเล็กแฮปปี้ได้ทั้งวัน

เมื่ออายุ 1 เดือนลูกจะมีพัฒนาการเคลื่อนไหวร่างกายบางส่วนได้ อวัยวะส่วนแรกที่จะมีการเคลื่อนไหวคือการใช้กล้ามเนื้อคอ ชันคอขึ้นในท่านอนคว่ำโดยใช้ส่วนท้องพยุงไว้ ท่านี้จะเป็นท่าแรกของเด็กทารกทุกคนที่เห็นได้ชัดว่าเด็กเริ่มมีพัฒนาการการเคลื่อนไหวร่างกายที่เป็นปกติตามวัย พอ 2 เดือน ลูกจะชันคอเองได้นานขึ้นในท่าอื่น ๆ ที่ไม่ใช่ท่านอนคว่ำที่ต้องใช้ท้องพยุงไว้ตลอดเวลา อายุได้ 5 เดือน เด็กจะตื่นตาตื่นใจสนุกไปกับการเล่นขยับนิ้วมือนิ้วเท้าตัวเองและเริ่มพลิกตัวกลับไปกลับมา เริ่มคลานได้เมื่ออายุประมาณ 6- 8 เดือน เด็กส่วนมากจะเริ่มหัดเดินเมื่ออายุได้ประมาณ 12 เดือน และจะเดินเตาะแตะ ๆ ไปรอบ ๆ ไม่หยุดถ้าไม่มีใครมาอุ้มไว้

แล้วลูกน้อยมามี่โพโคตอนอายุ 1 เดือน มีพัฒนาการอย่างไรกันบ้างน้า….

ขอบคุณรูปภาพประกอบจากคุณ HumNoy Nattawut

คุณแม่ทราบไหมคะว่า แม้ลูกน้อยยังอยู่ในช่วงทารก คุณแม่ก็สามารถเสริมสร้างพัฒนาการของลูกน้อยได้เลยนะคะ

“การเล่น” กับทารก นอกจากจะเพิ่มความสนุกสนาน และสร้างความสัมพันธ์ระหว่างในครอบครัวได้นั้น

ยังเป็นการเสริมสร้างพัฒนาการให้กับทารกได้อีกด้วยนะคะ แต่สิ่งที่ควรคำนึงในการเล่นกับทารก คือพัฒนาการในแต่ละช่วงวัยของเขา ว่าเราควรจะเสริมสร้างพัฒนาการในส่วนใด และควรเล่นแบบไหน

เรามาดูพัฒนาการแต่ละช่วงวัย และการเล่นที่เหมาะสมกับลูกน้อยกันค่ะ

สำหรับพ่อแม่มือใหม่บางท่าน อาจจะเริ่มต้นการเลี้ยงดูทารกด้วยความสับสน เพราะยังไม่มีประสบการณ์ในการเลี้ยงลูก วันนี้มามี่โพโคมี 5 เรื่องเกี่ยวกับเด็กแรกเกิดที่พ่อแม่ทุกคนต้องรู้มากฝากกันค่ะ