น้ำนม

หลังคลอด คุณแม่จะพบว่ามีน้ำนมไหลออกมา ซึ่งบ่อยครั้ง มักบังเอิญตรงกับวันที่คุณแม่กลับถึงบ้านวันแรก คุณแม่จะผลิตน้ำนมเหลืองที่มีแอนติบอดีสูง น้ำนมนี้มักมีสีเหลืองมากกว่าน้ำนมแม่ปกติค่ะ คุณแม่จะรู้ได้เลยว่าเวลาให้นมจะมาถึงเมื่อไรเพราะหน้าอกคุณจะเต็ม แน่นและหนักขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ที่เค้าเรียกว่าอาการเต้านมคัดค่ะ

เคล็ดลับที่ทำให้ปั๊มนมได้จำนวนมาก และปั๊มได้ยาวนาน โดยไม่เบื่อหน่าย คือ

1. เริ่มปั๊มได้เลยตั้งแต่หลังคลอด ว่างเมื่อไร แทนที่จะนั่งดูทีวี หรือ อ่านหนังสือพิมพ์ หรือ คุยโทรศัพท์ หรือ เล่นเน็ต แล้วมืออยู่ว่างๆ ให้เอาที่ปั๊มนมมาถือเอาไว้จะได้เริ่มมีน้ำนมสะสมเตรียมไว้ ที่แนะนำให้ทำกิจกรรมอื่นด้วยขณะปั๊มนม เพื่อให้ไม่เครียด เดี๋ยวน้ำนมจะพาลไม่ไหล อย่าไปจ้องที่ปั๊มนม เดี๋ยวน้ำนมอายแล้วไม่ออกมา

2. ควรใช้เครื่องปั๊มนมแบบ 2 ข้างพร้อมกัน เพราะเวลาที่นมข้างหนึ่งถูกกระตุ้น อีกข้างหนึ่งจะไหลด้วย ช่วยประหยัดเวลา เช่น ถ้าปั๊มทีละข้างนาน 30 นาที จะได้นมเท่ากับปั๊ม 2 ข้างพร้อมกันนาน 10 นาที และเมื่อต้องเสียเวลาปั๊มนมนาน อาจจะทำให้ไม่อยากปั๊มบ่อยได้

3. ช่วงที่ยังไม่กลับไปทำงาน ตอนกลางวัน ให้ใช้สูตร ขโมยปั๊มนมทุกๆชั่วโมง เช่น ลูกดูดเสร็จตอน 10 โมง ให้คุณแม่นอนหรือพักผ่อนประมาณ 1 ชม. แล้วจึงค่อยปั๊มนม 2 ข้างพร้อมกันนาน 10 นาที (ไม่ปั๊มทันทีที่ลูกดูดเสร็จ เพราะจะได้น้ำนมน้อย เนื่องจากลูกเพิ่งดูดไป) ได้นมที่ปั๊มออกมาแล้ว ให้เก็บใส่ตู้เย็น โดยเทออกจากขวดที่ปั๊ม เก็บใส่ในถุงหรือขวดอีกใบ ส่วนขวดที่ปั๊มให้ใช้ถุงพลาสติกครอบส่วนที่เป็นกรวยปั๊ม เพื่อไม่ให้สกปรก แล้วเก็บไว้ในตู้เย็นเช่นกัน อีก 1 ชม.ให้เอาออกจากตู้เย็นมาปั๊มอีก 10 นาที เอานมที่ได้ไปเทรวมกันได้ภายใน 1 วัน ส่วนที่ปั๊มนมให้ล้างและนึ่งวันละครั้ง ปั๊มนมได้เรื่อยๆในช่วงกลางวัน การปั๊มเพียง 10 นาที ในแต่ละครั้ง ถึงแม้ว่าลูกจะตื่นมาขอดูด ทันทีที่เพิ่งปั๊มเสร็จ น้ำนมที่เหลืออยู่ในเต้ายังพอเพียงสำหรับลูกแน่นอนค่ะ (สังเกตว่าลูกยังอุจจาระเกิน 2 ครั้งต่อวัน) ถึงแม้ว่าลูกจะทำท่าหงุดหงิดเวลาที่ดูดนมแม่หลังจากเพิ่งปั๊มเสร็จ ไม่ได้หมายถึง นมแม่ไม่พอ เพียงแต่ไหลช้าลง แต่ไม่นาน ลูกจะปรับตัวเข้ากับความช้าของน้ำนมได้เอง แต่ถ้าคุณแม่ไม่มั่นใจว่า การขโมยนมออกนาน 10 นาที จะเป็นการเอานมออกมากเกินไป อาจเริ่มจากปั๊มนานเพียง 5-7 นาทีก่อนก็ได้

ส่วนเวลากลางคืน หลังจากลูกดูดเสร็จแล้ว หากคุณแม่ยังไม่ง่วงนอน จะปั๊มนมต่ออีก 10 นาทีก็ได้ค่ะ ถึงแม้ได้นมไม่มาก แต่ช่วยให้เกลี้ยงเต้าจริงๆ แต่ถ้าแม่ง่วงนอน จะนอนเลยก็ได้ค่ะ ขโมยปั๊มแค่ช่วงกลางวันก็ได้ค่ะ

ในกรณีที่ลูกเป็นเด็กที่ขอดูดนมตลอดเวลา แทบทุกชั่วโมง ทำให้แม่ไม่มีเวลาเหลือพอที่จะขโมยปั๊มนม ให้ใช้วิธีปั๊มนมพร้อมกับขณะที่ลูกดูดนมอีกข้าง โดยถือที่ปั๊มนมนาน 10 นาที ก็เพียงพอ ครั้งต่อไปที่ลูกดูด ให้สลับข้างดูดและปั๊ม

4. เมื่อลูกอายุครบ 1 เดือน ให้เริ่มฝึกให้ลูกดูดนมแม่จากขวด วันละ 1-2 ครั้ง ทุกๆวัน ให้ใช้จุกขนาดเล็กเท่านั้น และไม่ต้องเปลี่ยนขนาดจุก เมื่อลูกโตขึ้น เพราะถ้านมไหลเร็ว ลูกจะติดความเร็ว แล้วปฏิเสธการดูดเต้า หรือ แสดงท่าทีหงุดหงิด เวลาถือขวดนม ควรทำให้ขวดขนานกับพื้นราบ เพื่อให้นมไหลช้าที่สุด ลมเข้าท้อง ให้คอยจับเรอ ใช้เวลาในการป้อนขวดนาน 20 นาที ไม่ใช่ 2-3 นาที เพราะถ้าดูดเสร็จเร็ว ลูกยังมีความอยากดูดอยู่ จะขยับปากและร้องไห้จะดูดต่อ ทำให้ผู้เลี้ยงเข้าใจว่า ยังกินไม่อิ่ม จึงเติมนมเข้าไปอีก จนล้นออกมา หรือ ใช้นมจนหมดสต๊อก

ปริมาณนมที่ลูกควรกิน คือ ชั่วโมงละ 1 ออนซ์ เช่น ลูกอายุ 1 เดือน กินนมครั้งละ 3-4 ออนซ์ ควรอิ่มนาน 3-4 ชม. ถ้าลูกอายุ 2 เดือน กินนมครั้งละ 4-5 ออนซ์ ควรอิ่มนาน 4-5 ชม.

5.เมื่อแม่กลับไปทำงานนอกบ้าน ควรปั๊มนมทุก 2-3 ชม. จะช่วยรักษาระดับการสร้างน้ำนมให้คงที่ ไม่ลดลง แต่ถ้าปั๊มห่างกว่า 3 ชม. ปริมาณน้ำนมจะลดลง ดังนั้น หากเป็นไปได้ ควรปั๊มนมที่โต๊ะทำงาน และใช้ผ้าคลุมสวมทับ โดยใช้แขนเพียงข้างเดียวดันที่ปั๊มนมทั้ง 2 ข้าง ส่วนอีกข้างยังทำงานได้

ขอบคุณรูปภาพประกอบจากเว็บไซต์ sustainablepulse